Ο Αρχαίος Ελληνικός πολιτισμός έχει να µας επιδείξει µια ποικιλία στοιχείων σχετικά µε τον καλλωπισμό του ανθρώπου.
Οι Έλληνες έδιναν ιδιαίτερη βαρύτητα στο κάλλος, γι΄ αυτό και το θεοποίησαν με τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς την Αφροδίτη να αποτελεί το πρότυπο ομορφιάς από τότε μέχρι και σήμερα.
Από την αρχαιότητα, οι γυναίκες αναζητούσαν πάντα τρόπους για να παραμένουν όμορφες και ελκυστικές.
Γι’ αυτό φρόντιζαν σε καθημερινή βάση τον εαυτό τους, προκειμένου η επιδερμίδα τους να είναι λεία και το δέρμα τους λαμπερό.
Σας παρουσιάζω λοιπόν γνωστά και αποτελεσματικά μυστικά ομορφιάς που ακολουθούσαν πιστά, οι γυναίκες στην αρχαιότητα για να παραμένουν πάντα λαμπερές με αλαβάστρινη επιδερμίδα και ενυδατωμένο δέρμα.
Για να απαλλαγούν από την ανεπιθύμητη τριχοφυΐα αποτριχώνονταν με ζάχαρη!
Έκαναν μάσκα προσώπου με σπόρους από πράσινα φασόλια
Τα συγκεκριμένα φασόλια, που είναι ιδανικά για την καταπολέμηση της ακμής, λέγονται ‘mung beans’ και σήμερα υπάρχουν σε αφθονία τόσο στην Ινδία, όσο και στην Κίνα.
Με Ροδόνερο
Στην αρχαία Ελλάδα και Αίγυπτο το ροδόνερο ήταν από τα πιο αγαπημένα συστατικά για την παρασκευή καλλυντικών προϊόντων.
Λάδι από σαφράν – κρόκο.
Η Κλεοπάτρα έδινε ιδιαίτερη έμφαση στην καθημερινή περιποίηση του προσώπου και του σώματός της. Ένα από τα αγαπημένα της μυστικά ομορφιάς ήταν το λάδι από σαφράν.
Πάντα στο μπάνιο της εκτός από γάλα, προσέθετε και σταγόνες από το συγκεκριμένο λάδι, για να αποκτήσει το δέρμα της και πάλι λάμψη.
Μέντα για λάμψη
Οι γυναίκες στην αρχαιότητα χρησιμοποιούσαν επίσης φύλλα μέντας, όχι μόνο για να έχουν δροσερή αναπνοή αλλά και λαμπερό δέρμα.
Μέλι για ενυδάτωση
Ακόμα έβαζαν τόσο στο πρόσωπό τους, όσο και στο σώμα τους, μάσκες και κρέμες με βασικό συστατικό το μέλι.
Απολέπιση με αλάτι χοντρό
Άλειφαν το σώμα τους με χοντρό αλάτι και έκαναν μασάζ στα επίμαχα σημεία, προκειμένου να απαλλαγούν από τα νεκρά κύτταρα και να μειωθεί το τοπικό λίπος.
Λάδι καρύδας
Για να είναι τα μαλλιά τους ενυδατωμένα, έβαζαν λάδι καρύδας σε όλο το τριχωτό της κεφαλής τους.
Το πρόσωπο διαιρούνταν σε τρία µέρη τα οποία έπρεπε να είναι µεταξύ τους ίσα.
Από τη γραµµή των µαλλιών ως τα φρύδια, από τα φρύδια ως το πάνω χείλος και από το άνω χείλος ως το πηγούνι.
Την ιδανική αυτή αναλογία ονόµασαν «χρυσή τοµή».
Τα αρώματα, τα καταπλάσματα και οι αλοιφές, έπαιζαν σπουδαίο ρόλο στις ποικίλες εκδηλώσεις της καθημερινής ζωής των αρχαίων.
Μια καλή κρέμα έπρεπε να εκπληρώνει ορισμένες βασικές προϋποθέσεις.
Τα συστατικά της κρέμας να προσομοιάζουν συνήθως με τα συστατικά του ανθρωπίνου δέρματος και να μην αλληλεπιδρούν μεταξύ τους αλλά με το δέρμα.
Η καλή διασπορά των υλικών να επιτρέπει στο τελικό προϊόν να είναι σταθερό και να μην αυτοδιαλύεται, να μην αποσυντίθεται, να μην οξειδώνεται, να μην μεταβάλλει το χρώμα αλλά και να μην κολλά, να μην μυρίζει άσχημα αλλά και να μην κρυσταλλοποιείται.
Η κρέμα όφειλε να έχει ικανοποιητική προσκολλητικότητα προς την επιδερμίδα χωρίς να την διαταράσσει, ιδιότητα που επιτρέπει την διάχυση στο δέρμα.
Και να είναι σε θέση να απελευθερώνει τα ενσωματωμένα δραστικά συστατικά στο κύτταρο και να μην έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Ανάλογα με τον σκοπό παρασκευής τους οι κρέμες ονομάζονταν καθαρισμού, βάσης, προστατευτικές, ημέρας, νυκτός, 24ωρες, ματιών, αντιρυτιδικές, αναζωογονητικές, συσφικτικές, αντηλιακές, μασάζ κ.λπ
Στις αρχαίες πηγές γενικά γίνεται αναφορά σε σχετικά προϊόντα, όπως για παράδειγμα στον Όμηρο, στον Αρχίλοχο, τη Σαπφώ, τον Αλκαίο και τον Ανακρέοντα.
Η περιποίηση και ο καλλωπισμός ξεκινάει από τα πανάρχαια χρόνια αποδεικνύοντας το ενδιαφέρον για την προσωπική υγιεινή και την εξωτερική ομορφιά.
Έχετε σκεφτεί με τι τρόπους φρόντιζαν τον καλλωπισμό τους οι γυναίκες στην Αρχαία Ελλάδα και τι προϊόντα χρησιμοποιούσαν για να δείχνουν όμορφες?
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι στο πέρασμα των αιώνων η γυναικεία φιλαρέσκεια έμεινε αναλλοίωτη και η επιθυμία για την φροντίδα της εξωτερικής εμφάνισης αυξάνεται όλο και περισσότερο.
Παρακάτω, θα δούμε τις τεχνικές που εφάρμοζαν οι Αθηναίες στην Αρχαία Ελλάδα και ποια προϊόντα χρησιμοποιούσαν για το καλλωπισμό τους:
Όσο αφορά τις πληροφορίες σχετικά με την ένδυση στην εποχή του χαλκού στην Κρήτη, από το 2100-1560 π.χ. συλλέγουμε πληροφορίες από τοιχογραφίες στις οποίες βλέπουµε ότι οι άντρες φορούν το µινωικό ζώµα και παρουσιάζονται µε ξυρισµένο κεφάλι φορώντας ψηλά υποδήµατα.
Οι γυναίκες φορούσαν φούστες µε διάφορες µορφές και φραµπαλάδες, ενώ πάνω από την µέση είχαν τα περικόρµια που άφηναν ανοιχτό το στήθος ή το κάλυπταν µε ένα λεπτό ύφασµα.
Τα μαλλιά ήταν χτενισμένα με ιδιαίτερη τέχνη, ήταν πλούσια, άριστα φροντισμένα και οι γυναίκες προσέθεταν κορδέλες ή χρυσές χάντρες.
Το πρόσωπο, το έβαφαν µε λευκό χρώµα, τα χείλη µε κόκκινο και τα µάτια µε διάφορες χρωστικές.
Πρέπει να σημειωθεί ότι φρόντιζαν ιδιαίτερα τον καλλωπισμό τους και έδιναν µεγάλη σημασία στην αρμονία των χρωµάτων.
Η παρασκευή αρωµάτων, αλοιφών και ψιµυθίων γινόταν από αρωµατοποιούς που τους ονόµαζαν «αλοιφοποιούς».
Τα κυριότερα προϊόντα που εισήγαγαν οι Κρήτες από την Αίγυπτο, τη Συρία και το Λίβανο ήταν βάλσαµο, κανέλα, νάρδο, σµύρνα και γενικότερα πρώτες ύλες για την παρασκευή κρεμών καλλυντικών και θεραπευτικών αλλά και αρωμάτων.
Με την επέκταση του εμπορίου οι Αρχαίοι Έλληνες από τον 8ο αιώνα π.χ. , έπαιξαν σηµαντικό ρόλο στη µεταφορά των γνώσεων και της τεχνικής του καλλωπισμού στην Αίγυπτο αλλά και σε άλλες χώρες.
Οι Αρχαίοι Έλληνες µελετούν και την ιατρική χρήση διαφόρων σκευασµάτων. Στην Αθήνα του 7ου αιώνα π.χ. φτιάχνονται καλλυντικά από μαντζουράνα, κρίνο, θυµάρι, φασκόµηλο, γλυκάνισσο, τριαντάφυλλο και ίριδα.
Τα καλλυντικά αυτά έµπαιναν σε ελαιόλαδο, αµυγδαλέλαιο, καστορέλαιο και λινέλαιο, σχηµατίζοντας αλοιφές, που τις διατηρούνταν σε βάζα.
Είχαν κρέμες για τις πανάδες και τις ρυτίδες, μαστιχόλαδο για τον ιδρώτα, καρυδόλαδο και φοινικόλαδο για το στήθος, θυμαρόλαδο για το λαιμό και για τα γόνατα και μυραλοιφές από λουλούδια, φυτά και λάδι.
Τις αλοιφές και τις κρέμες αυτές τις άλειβαν με ειδικά βουρτσάκια ονόματι χριστήρες ή με τα δάχτυλα.
Στα καλλυντικά της αρχαίας Ελλάδας υπήρχε μια ευρεία ποικιλία πουδρών αλλά και ελαίων που ορισμένες φορές ήταν ανακατεμένα με χρωστικές ουσίες είτε φυτικής είτε ορυκτής προέλευσης. Με τις χρωστικές αυτές ουσίες υπήρχαν πολλά διαφορετικά χρώματα όπως άσπρο, κόκκινο και μαύρο.
Επιπλέον υπήρχε το ψυμίθιο, δηλαδή ανθρακικός μόλυβδος, συνήθως λευκού χρώματος ενώ κόκκινου , όταν φτιαχνόταν από φύκια , ή αλλιώς μίλτος , δηλαδή κόκκινο ορυκτό χρώμα.
Τα φρύδια τα μαύριζαν με τριμμένο αντιμόνιο ή αλλιώς με καπνά και σκίαζαν τα βλέφαρα ελαφρά με φούμο (κάρβουνο).
Αρχικά τις βλεφαρίδες τις έβαφαν με μαύρο χρώμα, ενώ στη συνέχεια με ένα μείγμα από ασπράδι αυγού, αμμωνία και ρετσίνι (άσβολον).
Στα μάγουλα και στα χείλη έβαζαν σκόνη χένας, ρεάλγιο, ώχρα , χυμούς από μούρα και άκανθα.
Μερικά από αυτά ήταν ανακατεμένα με κρέμες και έλαια. Επιπρόσθετα, για να βάψουν το πρόσωπο και τα χείλια χρησιμοποιούσαν μολύβια ή τη ρίζα του φυτού αλκέα (μολόχα).
Αρκετές, για την εποχή γυναίκες, διέθεταν όλα τα απαραίτητα για τον καλλωπισμό εργαλεία παραδείγματος χάριν: τριχολαβίδες, μπουκαλάκια αρωμάτων και ουσιών, καρφίτσες, συνήθως ξύλινα ή πύλινα δοχεία ονομαζόμενα «πυξίδες», που περιέχουν φυσικές κρέμες και αλοιφές.
Διέθεταν επίσης κρέμες με τις οποίες άσπριζαν τα μάγουλα, ψιμύθια και έφτιαχναν μια σπάνια αλοιφή από κιννάβαρι.
Μάλιστα κάποιες γυναίκες κατασκεύαζαν διάφορα καλλυντικά μόνες τους ή με τη βοήθεια των φιλενάδων τους .
Ολα αυτά τα καλλυντικά τα μάλασσαν και τα άπλωναν με σπάτουλες, κουτάλια και διάφορα ραβδάκια από ξύλο, κόκκαλο και ελεφαντόδοντο.
Το συνηθισμένο χτένισμα των Ελληνίδων ήταν τα μακριά και πυκνά μαλλιά.
Για να είναι λοιπόν εύκαμπτα και σκουρόχρωμα τα μαλλιά τους έβαζαν λάδι από μπουμπούκια δάφνης και κέδρου. Φρόντιζαν από μόνες τους να τα πλένουν, να τα λαδώνουν και να τα χτενίζουν πολλές φορές με τη βοήθεια δούλων ή φιλενάδων τους. Χαρακτηριστικό των εταίρων θεωρείται το βάψιμο των μαλλιών.
Τα έπλεκαν σχεδιάζοντας βοστρύχους και πλεξούδες, και ύστερα τα έπιαναν με καρφίδες (τσιμπιδάκια) και ταινίες.
Οί ηλικιωμένες γυναίκες συνήθιζαν να έχουν κοντό μαλλί γιατί αυτό ήταν ένδειξη πένθους ή αναγνώρισης γηρατειών.
Τα μαλλιά των δούλων ήταν πάντα κομμμένα κοντά.
Αργότερα άρχιζαν να τα χτενίζουν με ελαφρούς κυματισμούς ή να τα μάζευουν σε κότσο και τα στερέωναν με δίχτυα και κορδέλες .
Η δημιουργικότητα τους ,τους ενέπνευσε στο να στολίζουν τα μαλλιά τους με όμορφα, φρέσκα λουλούδια ή χρυσά λεπτά στέμματα.. Τις κομμώσεις τις επιμελούνταν σκλάβες.
Οι Αθηναίες έβαφαν τα μαλλιά τους ξανθά καθώς ήταν το αγαπημένο τους χρώμα, γι’αυτό άλλωστε συναντάμε και το επάγγελμα της τριχοβάπτριας.
Ένα ακόμα διαδεδομένο χρώμα ήταν και το κόκκινο.
Για να κατασκευάσουν τις βαφές των μαλλιών χρησιμοποιούσαν εκχυλίσματα φυσικών και ορυκτών αλοιφών που ήταν όμως και επικίνδυνες συνταγές επειδή είχαν βάση τον ανθρακικό μόλυβδο (στουπέτσι) και τον θειούχο υδράργυρο (κιννάβαρι). Η πιο γνωστή και αγαπημένη ήταν η βαφή με χέννα πασπαλισμένη με χρυσό.
Οι Αρχαίοι Έλληνες γενικά θεωρούσαν πώς τα αρώματα είχαν θεϊκή προέλευση και ότι ήταν σύμβολα των θεών.
Όπως πληροφορούμαστε από την μυθολογία οι γυναίκες που παρασκεύαζαν τα αρώματα θεωρούνταν μάγισσες όπως η Μήδεια, η Κίρκη και η Ωραία Ελένη.
Όσο για το σώμα οι γυναίκες ήταν συγκροτηµένες, αγέρωχες και αξιοπρεπείς, σχεδόν πάντα στην ίδια στάση απεικονιζόμενες στα αγάλματα ώστε να τονίζετε ο κορµός και το στήθος. Το τέλειο γυναικείο σώµα φαίνεται να έχει πλούσιες καµπύλες, µικρό στήθος, καλοσχηµατισµένους γλουτούς.
Η ανάπτυξη της αρωµατοποιίας στην Ελλάδα αρχίζει στην Μινωική Κρήτη.
Οι Έλληνες δεν επένδυσαν στην παραγωγή αρωµατικών ουσιών τις οποίες κυρίως εισήγαγαν από την Ανατολή, αλλά στην κατεργασία και τελειοποίηση αλοιφών και αρωµάτων.
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιµοποιούσαν το µασάζ µε αιθέρια έλαια γιατί πίστευαν στη θεραπευτική τους δράση.
Το σαπούνι τέλος φαίνεται πως δεν ήταν γνωστό αν και υπάρχουν αναφορές ότι πήρε το όνοµα του προς τιµήν της ποιήτριας Σαπφούς καθώς πιθανή καταγωγή του είναι από το νησί της Λέσβου.
Το σίγουρο είναι όμως πως προσέθεταν στο νερό του λουτρού νάτριο και άλατα.
Με εκτίμηση προς όλους εσάς τους λάτρεις την ομορφιάς εσωτερικά και εξωτερικά από μια σύγχρονη δημιουργό – αλχημίστρια της ομορφιάς και της θεραπείας.